| ชีวิตพัฒนาได้ถ้าใจพร้อม |
.jpg)
|
หากเปรียบดอกบัวกับการพัฒนาคุณธรรมดั่งดอกบัว 4 เหล่า เปรียบดอกบัวถึงการพัฒนาสู่จุดสูงสุดการบรรลุธรรม ดังที่กล่าวกันถึงและได้ยินอยู่เสมอคือ บัวสี่เหล่าอีกทั้ง
ดอกบัวยังนำมาเป็นสัญลักษณ์พูดถึงพระที่ประพฤติปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ และที่พบเห็นมากในคำสอนของพระพุทธเจ้า พระองค์ทรงใช้เป็นการอุปมา อุปไมยดอกบัวกับการพัฒนา
คุณภาพชีวิตของมนุษย์
สำหรับในทางพระพุทธศาสนา การนำดอกบัวเป็นสื่อแนวคิด เช่น คัมภีร์มิลินทปัญหาได้แจงถึงข้อธรรมและหลักธรรมต่าง ๆ โดยผู้ที่ศึกษาพระพุทธศาสนามักกล่าวถึง
ความสำคัญของบัวไว้ คือ บัวเป็นสิ่งที่เกิด เจริญงอกงามในน้ำเกิดจากเปือกตม แต่เมื่อเติบโตขึ้นมาก็มิได้นำเอาโคลนตมขึ้นมาด้วย บัวเป็นสิ่งที่ผุดขึ้นจากน้ำสามารถตั้งอยู่
เหนือน้ำได้และแม้เมื่อถูกแรงลมพัดพา บัวนั้นก็ยังคงความสง่างาม การเปรียบเช่นนี้เชื่อมโยงกับหลักธรรมซึ่งกล่าวถึงการพัฒนาตนเองที่ไม่ยึดติดอยู่กับโลกธรรมต่าง ๆ และ
พยายามนำตัวเองให้หลุดพ้น
บัวในทางพระพุทธศาสนา จึงเป็นสิ่งที่น่าเชิดชูบูชา บัว ในทางพุทธศาสนามีความลึกซึ้ง อุปมาเปรียบบุคคลเหมือนดอกบัว 4 จำพวก ได้แก่ บัวพ้นน้ำ ผู้ที่มีความพร้อมมี
ปัญญาสามารถมองเห็นเชื่อมโยงสิ่งต่าง ๆ อย่างมีเหตุผลได้ บัวปริ่มน้ำ จำต้องพัฒนาซึ่งเมื่อขยายความเล็กน้อยก็จะมีความเข้าใจ บัวที่อยู่ใต้น้ำ ต้องอาศัยการเพาะบ่ม อบรม
ฝึกฝนอยู่เสมอ และบัวที่จม อยู่กับโคลนตมเป็นเหยื่อของสัตว์น้ำ แม้จะได้ฟังธรรมก็ไม่อาจเข้าใจความหมายหรือรู้ตามได้ แต่อย่างไรก็ตามการพัฒนาตนเองมีแนวทางที่เรียกว่า
ไตรสิกขา มีศีล สมาธิ ปัญญา สิกขา ในที่นี้หมายถึง การฝึกฝนเพาะบ่ม ซึ่งการอบรมตนเองจะนำไปสู่การพัฒนา มองเห็นเชื่อมโยงสิ่งต่าง ๆ ในสิ่งที่เป็นสัจธรรม
ชีวิตคืออะไร ? ความหลากหลายของ "ชีวิต" โดยทั่วไป ถ้าถามคนหลายคนจะได้รับคำตอบที่หลากหลาย สุดแต่ความเห็นตามประสบการณ์ บ้างก็ว่า
...............ชีวิต
คือ การเรียนรู้ ...............ชีวิต คือ การต่อสู้ ...............ชีวิต คือ การทดลอง หรือ ลอง ...............ชีวิต คือ งาน ...............ชีวิต คือ การแสวงหา |
.jpg)
|
เราเกิดมาทำไม ? คนเรานั้นมีวัตถุประสงค์มุ่งหมายในการเกิดมา มากไปกว่าที่จะเกิดมาเพียงเพื่อทำมาหากิน นี่แหละคือข้อที่ทุกคนจะต้องสนใจศึกษากัน ให้เป็นที่เข้า
ใจอย่างแจ่มแจ้งว่า การเกิดมาเพื่อทำมาหากินให้มีชีวิตอยู่นี้ อยู่ไปทำไมกัน ต่อเมื่อมีความเข้าใจอันถูกต้องว่าชีวิตนี้จะอยู่เพื่ออะไร ในที่สุดแล้วจึงจะรู้ว่า การทำมาหากินนี้เป็น
เพียงเรื่องที่สอง รองลงมาจากเรื่องทีใหญ่ที่สำคัญเรื่องหนึ่งคือเรื่องที่ว่า เกิดมาเพื่ออะไรนั่นเอง
อะไรคือคุณค่าของคน ? มีคำพูดว่า ค่าของสัตว์อยู่ที่ร่างกาย...ค่าของหญิงชายอยู่ที่คุณความดีสัตว์โลกทั้งมวลมีเหมือนกันอยู่ 3 อย่าง
1. การกิน เพื่อให้ร่างกายเจริญเติบโต มีกำลังต่อสู้อยู่ในโลกได้
2. การสืบพันธุ์ เพื่อขยายเผ่าพันธุ์
3. การนอน เพื่อพักผ่อนเอาแรงไว้ต่อสู้ในวันข้างหน้าต่อไป
ทั้งหมดนี้มีอยู่ในคนและสัตว์เดรัจฉาน .แต่สิ่งที่ทำให้คน หรือที่เรียกว่า "มนุษย์ " คือผู้มีจิตใจสูงแตกต่างจากสัตว์ คือ
1. รู้จักเหตุ รู้จักผลของความดี ความชั่ว เจริญ หรือเสื่อม
2. รู้จักแสวงหาความรู้ ทั้งทางโลก ทางธรรม
3. รู้จักตน คือ รู้เขารู้เรา
4. รู้จักประมาณ คือ รู้จักความพอดี ในการใช้ปัจจัยสี่
5. รู้จักกาลคือ รู้จักเวลาไหนควรพูดควรทำอย่างไร
6. รู้จักเลือกคบบุคคล คบคนดีเป็นศรีแก่ตัว- คบคนชั่วพาตัวอัปราชัย
เกิดเป็นคนต้องทำที่พึ่งให้กับตัวเอง การพึ่งตน ก็คือ ทำตัวเองให้เป็นที่พึ่ง ทำตัวเองให้เป็นเกาะ ที่น้ำท่วมไม่ถึง ที่ป้องกันอันตรายได้ ผู้นั้นจะต้องมีหลักถึง 5 ประการ
1. การศึกษา เกิดเป็นคนต้องศึกษาหาความรู้อยู่ร่ำไป
2. ต้องมีการงาน การงานคือ หน้าที่ที่ต้องทำ และรับผิดชอบ เพื่อความเจริญของชาติ
3. การครองชีวิต ที่ดี ต้องมี 4 ค.
3.1 ครองตน - ต้องมีความรู้ - ต้องขยันศึกษาหาความรู้ให้มาก " ต้องเรียนให้รู้ดีแต่อย่าเรียนให้รู้มาก"
3.2 ครองคน จะครองจิตใจคนได้มันต้อง เสียสละโอบอ้อมอารี วจีไพเราะ สงเคราะห์ชุมชน วางตนเสมอต้นเสมอปลาย
3.3 ครองรัก จะครองรักสลักใจ ไปเนิ่นนานต้องมี 6 ย. (ยิ้มแย้ม ยกย่อง ยืนหยัด ยืดหยุ่น เยือกเย็น ยินยอม)
3.4 ครองเรือน จะครองเรือนให้จีรัง
ขยันหา
ขยันทำการงาน รักษาดี - รู้จักประหยัด มีกัลยาณมิตร คบคนดี เลี้ยงชีวิตชอบ อย่าฟุ่มเฟือยเกินไปอย่าฝืดเคืองเกินไป |
.jpg)
|
4. การประพฤติตน (การปฏิบัติตน) ชีวิตที่ดีงาม ต้องตั้งตนไว้ชอบ ในทางที่ถูกที่ควร ขยันประหยัด ซื่อสัตย์ อดทน เป็นคน กตัญญู เลิกละอบายมุข
5. การทำตนให้เป็นอิสระ การดำเนินชีวิตอยู่ในโลก ต้องไม่ติดโลกธรรม คือ มีอะไรให้เป็น เป็นอะไรเป็นให้เป็น ได้อะไรได้ให้เป็น แล้วชีวิตจะไม่เป็นทุกข์ ต้องรู้จัก
โลกธรรมโดยถ่องแท้ด้วยว่า .
มีลาภ
- เสื่อมลาภ มียศ - เสื่อมยศ มีสรรเสริญ - มีนินทา มีสุข - มีทุกข์ |
ต้องนึกอยู่เสมอว่า
วันนี้รุ่ง
พรุ่งนี้ร่วง ดวงไม่แน่ วันนี้แย่ พรุ่งนี้ยัง กลับดังได้ วันนี้ดัง พรุ่งนี้ดับ กลับเปลี่ยนไป โปรดจำไว้ ทุกชีวิต อนิจจัง |
ชีวิตจะเป็นอิสระได้จะต้องไม่ยึดติด ไม่ฝืนโลก แต่ฝืนใจ..เมื่อประสบกับทุกสิ่งทั้งดี และร้าย ต้องทำใจให้นิ่ง ผู้นิ่งเป็นผู้ชนะ ผู้ละเป็นผู้บรรลุ ไม่นิ่งก็ไม่ชนะ ไม่ละก็ไม่บรรลุ..และตรงนี้ก็มีคำกลอนสอนใจไว้น่าฟังว่า
อันสุขทุกข์
อยู่ที่ใจ มิใช่หรือ ถ้าใจถือ ก็เป็นทุกข์ ไม่สุขใส ถ้าไม่ถือ ก็เป็นสุข ไม่ทุกข์ใจ เราอยากได้ ความสุข หรือทุกข์กัน. |
ค่าของคน จะเกิดความสำเร็จได้ดังใจปอง จะต้องปฏิบัติ ดังนี้.
1.
พอใจในหน้าที่ 2. ทำดีไม่ย่อท้อ 3. เอาใจใส่จดจ่อ 4. พิจารณาความพอดี |
เอกสารอ้างอิง
...........................................................................................................................
จากเว็บไซด์
http://www.dailynews.co.th/article/236901 (1ส.ค.2558)
http://dnfe5.nfe.go.th/ilp/42013/42013-01.htm (1ส.ค.2558)
http://www.dharma-gateway.com/monk/preach/buddhadas/bdd-31.htm (1ส.ค.2558)
http://www.dhammathai.org/articles/020.php (1ส.ค.2558)